گزارش فنی بررسی تأثیر ناحیه آب و هوایی بر میزان همبستگی تعدادی از پارامترهای هواشناسی با شاخص‌های خشکسالی هواشناسی

نویسندگان

  • ابوالفضل مساعدی استاد /دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، و استاد وابسته گروه مهندسی آب، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران
  • حسین انصاری دانشیار /گروه مهندسی آب دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
  • سیده زهرا صمدی پژوهش‌یار گروه عمران/ محیط زیست، دانشگاه کالیفرنیای جنوبی، ایالات‌متحده‌ آمریکا.
  • مسعود یوسفی دانشجوی کارشناسی ارشد/ مهندسی منابع آب، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران.
چکیده مقاله:

در این پژوهش به پایش خشکسالی بر اساس سه شاخص خشکسالی SPI، RDI، SPEI در ایستگاههای بابلسر، بندرعباس، سبزوار، شهرکرد، شیراز و زاهدان به‌منظورتأثیر بررسی تبخیر‌‌ و ‌‌تعرق بر خشکسالی پرداخته شده است. میزان همبستگی شاخص‌های مذکور در مقیاس 12 ماهه با میانگین متحرک 12 ماهه تعدادی از پارامترهای هواشناسی محاسبه گردید. بر اساس نتایج، بالاترین مقادیر همبستگی بارش با شاخص SPI و همچنین همبستگی معناداری بین ETo با شاخص SPEI در نواحی مختلف آب ‌و ‌هوایی مشاهده ‌گردید. همبستگی ETo با شاخص SPEI در مناطق کم باران و خشک مقادیر بسیار بالایی را نشان می‌دهد و با کاهش نسبت بارش به ETo، مقدار همبستگی شاخص SPEI با ETo افزایش می‌یابد. همبستگی پارامترهای هواشناسی مؤثر بر ETo با این شاخص‌ها در تمامی موارد کمتر از همبستگی ETo با شاخص‌های خشکسالی می‌باشد و میزان همبستگی این پارامترها با شاخص‌ها، مستقیماً تحت تأثیر همبستگی آن‌ها با ETo قرار دارد. این پارامترها به‌طورضمنی بر خشکسالی تأثیرگذار می‌باشند و تجمیع اثر آن‌ها بر خشکسالی مؤثرتر می‌باشد. با توجه به همبستگی بسیار زیاد ETo با وضعیت خشکسالی در اکثر مناطق موردبررسی و با توجه به نتایج این تحقیق، پیشنهاد می‌شود در مناطق خشک و نیمه‌خشک از شاخص SPEI (در مقایسه با شاخص‌های SPI و RDI) جهت پایش خشکسالی استفاده شود. ضمن‌آنکه استفاده از شاخص SPI در این مناطق به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود. در عین حال، در مناطق با نسبت بارش به ETo نزدیک‌به‌یک، استفاده از شاخص‌های مبتنی بر بارش مانند SPI می‌تواند به‌خوبی نشانگر وضعیت خشکسالی منطقه باشد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

پیش‌بینی الگوی خشکسالی هواشناسی با استفاده از دسته‌بندی متغیرهای هواشناسی

پیش‌بینی خشکسالی، شدت و زمان رخداد آن از دلشوره‌های بزرگ پژوهشگران هواشناسی و هیدرولوژی می‌باشد. در این میان اهمیت متغیرهای هواشناسی و جوی در تخمین مناسب شدت خشکسالی از موضوعات مورد علاقه محققین است. در این پژوهش با بکارگیری متغیرهای دمای هوا و ارتفاع ژئوپتانسیل در لایه های گوناگون جوی به بررسی پیوند این متغیرها در 31 سال گذشته (54-1386) با استفاده از نمایه بارش استاندارد شده (SPI) به عنوان شاخ...

متن کامل

مقایسه عملکرد شاخصهای ماهواره‌ای و هواشناسی در پایش خشکسالی

اهمیت پایش خشکسالی ها به صورت تقریبا" زمان واقعی، لزوم استفاده از سیستمهای سنجش از دور را ایجاب می کند. در این تحقیق، مقایسه‌ای بین سیستمهای پایش خشکسالی هواشناسی موجود و سیستمهای ماهواره ای پایش، با استفاده از شاخصهای هواشناسی SPI1 و EDI 2 با دو مقیاس زمانی یک و سه ماهه و شاخصهای ماهواره ای NDVI3، VCI4 و DEV5 برای محدوده مطالعاتی استان تهران، با تصاویر سنجنده AVHRR ماهواره NOAA برای سالهای 137...

متن کامل

تخمین عملکرد محصول جو در آذربایجان شرقی با استفاده از پارامترهای هواشناسی و شاخصهای خشکسالی به روش شبکه عصبی مصنوعی

دراین تحقیق ابتداپارامترهای هواشناسی شامل بارندگی، میانگین دمای ماکزیمم، میانگین دمای مینیمم، میانگین دمای متوسط، مجموع دماهای بیش از 10 درجه سانتیگراد، تبخیر، فشار بخار آب هوا، متوسط سرعت باد، تعداد ساعتهای آفتابی ورطوبت نسبی هوا در دوره رشد محصول وشاخصهای خشکسالی شامل شاخص درصدازنرمال(PNPI)، شاخص بارندگی سالانه استانداردSIAP) (، شاخص هیدروترمال) (HT تغییریافته، شاخص نگوین) (Km، شاخص ترانسو) ...

متن کامل

تخمین عملکرد محصول جو در آذربایجان شرقی با استفاده از پارامترهای هواشناسی و شاخصهای خشکسالی به روش شبکه عصبی مصنوعی

دراین تحقیق ابتداپارامترهای هواشناسی شامل بارندگی، میانگین دمای ماکزیمم، میانگین دمای مینیمم، میانگین دمای متوسط، مجموع دماهای بیش از 10 درجه سانتیگراد، تبخیر، فشار بخار آب هوا، متوسط سرعت باد، تعداد ساعتهای آفتابی ورطوبت نسبی هوا در دوره رشد محصول وشاخصهای خشکسالی شامل شاخص درصدازنرمال(pnpi)، شاخص بارندگی سالانه استانداردsiap) (، شاخص هیدروترمال) (ht تغییریافته، شاخص نگوین) (km، شاخص ترانسو) (...

متن کامل

ارزیابی خشکسالی هواشناسی و هیدرولوژیک و تأثیر آن بر کیفیت آب (مطالعه موردی: رودخانه گدارخوش)

خشکسالی یک پدیده طبیعی است که باعث کمبود منابع آب در بخش­های مختلف شرب، صنعت و کشاورزی می­شود. این پدیده در مقایسه با سایر بلایای طبیعی از نظر شدت وقوع و هم از نظر میزان خساراتی که به بار می­آورد، از اهمیت بیشتری برخوردار است. تحقیق حاضر به‌منظور بررسی خشکسالی هواشناسی و هیدرولوژیکی و تأثیر آن بر کیفیت آب رودخانه گدارخوش واقع در استان ایلام در طول بازه­ی زمانی 1365 تا1391، صورت پذیرفته است. بدی...

متن کامل

تأخیر زمانی و تأثیر خشکسالی هواشناسی بر روی سطح آب زیرزمینی

خشکسالی یکی از پدیده‌های جوی است که بخش‎های مختلف محیطی را تحت تأثیر قرار می­دهد. منابع آب‌های زیرزمینی از‏جمله بخش‏های متأثر شده از شرایط خشکسالی است که کمتر از سایر بخش‏ها مورد توجه قرار گرفته است. دشت آسپاس در استان فارس در سال‎های اخیر با افت چشمگیر سطح آب زیرزمینی مواجه شده است. در نتیجه، نقش عوامل مدیریتی در این دشت دارای اهمیت می­باشد. در این تحقیق تلاش شده است با استفاده از تابع همبستگی...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 13  شماره 3

صفحات  194- 197

تاریخ انتشار 2017-11-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023